چطور ورق های فولادی تبدیل به محصولی مقاوم می شوند؟
اهمیت و کارکرد فولاد و آهن در دنیای صنعتی امروز بر کسی پوشیده نیست. اگرچه تنها نقطه ضعف این فلزات پرکاربرد اکسید شدن و درنتیجه زنگ زدگی در اثر برخورد با هواست. اینجاست که گالوانیزه کردن ورق سیاه معنا پیدا می کند.
درواقع گالوانیزه کردن، یک فرآیند تولیدی است که در آن یک پوشش فلزی عنصر روی بر روی فولاد یا آهن اعمال می شود و بدین شکل جلوی زنگ زدگی فلز را می گیرد. روی، مانعی در برابر عناصر خورنده است به همین دلیل از فلز پایه محافظت می کند و یک محصول فولادی با دوام و با کیفیت بالا را به ارمغان می آورد. ورق گالوانیزه شده به دلیل دوام زیاد، استحکام و همچنین شکل پذیری یکی از پرکاربردترین محصولات در صنعت ساخت و ساز است.
در فولاد دشتستان فرآیند گالوانیزه کردن ورق به شرح زیر انجام می شود:
ابتدا ورق فولادی باز شده از کویل در ضخامت های 0.18 تا 1.5 میلیمتر به صورت پیوسته وارد دستگاه می شوند. این فرایند باید بدون وقفه انجام شود بنابراین کویل ها پشت سر هم قرار می گیرند تا انتهای ورق روی دستگاه به سر ورق کویل بعدی جوش داده شود .
ورقی که از کلاف باز می شود آغشته به چربی و آلودگیست بنابراین در گام دوم باید سطح آنها تمیز و عاری از چربی شود تا برای مرحله بعدی آماده شود. ورق در مسیر خود وارد دستگاه بعدی شده و در آن با مواد قلیایی و آب داغ که به دمای مشخصی رسیده به خوبی طی انجام مکانیزمی شسته می شود. بدین صورت سطوح آن چربی زدایی شده و کاملا تمیز می شود.
این ورق ها درنهایت جهت ساخت و ساز وارد صنایع دیگری می شوند بنابراین نیاز است که از خاصیت انعطاف پذیری برخوردار باشند. ورق ها در حالت عادی بسیار سخت و شکننده هستند بنابراین در این مرحله آنیل می شوند.
آنیلینگ فرآیند حرارت دادن به فلزات است که طی آن خاصیت فیزیکی آنها تغییر می کند. به این منظور در این مرحله ورق وارد کوره ی حرارتی می شود و قابلیت انعطاف پذیری بیابند.
گام بعدی ورود به حوضچه ی مذاب است. شمش های روی، در این حوضچه قرار داده می شوند تا به حالت مذاب دربیایند. سپس ورق آنیل شده در این حوضچه غوطه ور می شود، به طوریکه سطح آن کاملا آغشته به روی می شود. سطح ورقی که از حوضچه بیرون می آید شبیه اسفنج شده و در واقع گالوانیزه شده است. اما این پایان کار نیست.
بلافاصله پس از گالوانیزه شدن، ورقی که از حوضچه ی مذاب خارج شده وارد برج خنک کننده می شود تا گرمای حاصل از حوضچه دفع گردد و ورق جهت انجام مراحل بعدی سرد شود .
در مرحله بعد ورق در صورت نیاز اسکین پس (Skin pass)می شود. با توجه به نیاز بازار با این تجهیز می توان ضخامت و زبری ورق را تغییر داد تا تولیدات متنوع تری از یک محصول تولید گردد. به طور مثال چنانچه مشتری تمایل به استفاده از ورق رنگی داشته باشد پس از «اسکین پس» شدن و ایجاد زبری مورد نظر می تواند ورق را رنگ آمیزی کرده و استفاده کند.
وقتی ورق گالوانیزه شده خنک شد و به ضخامت و زبری مورد نظر رسید، نوبت آن است که به اصطلاح اتو شود تا هر گونه انحنا یا موجی که دارد به طور کامل گرفته شود. بنابراین وارد دستگاه تسطیح (Tension leveler) شده و صاف و هموار از آن خارج می شود.
در مناطقی با آب و هوای مرطوب ورق ها بیشتر دچار زنگ زدگی و خوردگی می شوند. به این منظور ورق در این مرحله کروماته می شود تا از پوسیدگی در مجاورت با رطوبت جلوگیری شود و استحکام بیشتری بیابد. ورق گالوانیزه شده این بار در اسید کرومیک رقیق یا محلول بی کرومات سدیم غوطه ور می شود و لایه ضخیمی از کروم روی آن ایجاد می گردد.
لوپ خروجی (Exit lopper)
همچنین بنا به نیاز بازار کویل های ورق در تناژ و ابعاد مختلف بسته بندی می شوند. لازم به ذکر است پوششی که برای بسته بندی کلاف ها استفاده می شود نیز محصول تولیدی فولاد دشتستان می باشد.
ورق گالوانیزه در کجا به کار می آید؟
همانطور که گفته شد صنعت فولاد به عنوان یک صنعت مادر در بسیاری از بخش های تولیدی مورد استفاده قرار می گیرد. یکی از اشکال آن ورق است که پس از گالوانیزاسیون کارکرد وسیعی پیدا می کند.
ورق گالوانیزه به دلیل خاصیت تطبیق پذیری و مقاومتی که در برابر شرایط محیطی پیدا می کند محبوبیت زیادی در صنایع مختلف دارد. این ورق ها برای انواع پروژه ها و صنایع از جمله صنعت خودروسازی، صنعت برق، لوازم خانگی، کامپیوتر، الکترونیک و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
چرا فولاد دشتستان؟
در ایران تولیدکنندگان متعددی ورق گالوانیزه را در ضخامت های مختلف تولید می کنند اما تفاوت ما با سایر تولیدکنندگان در این است که ما تنها تولیدکننده ورق گالوانیزه با ضخامت 0.2 میلیمتر در ایران هستیم که با ظرفیت 384000 تن در سال فعالیت می کنیم. فولاد دشتستان برای اولین بار در ایران ورق هایی با نازک ترین ضخامت تولید می کند. این اتفاق موجب عدم نیاز به واردات این محصول از خارج از کشور شده است. با توجه به مشکلات ارزی و چالش های موجود در واردات محصولات خارجی، این پیشرفت کمک شایانی به مصرف کنندگان و توسعه ی صنعت کشور کرده است.
صادرات به کشورهای خارجی
در طول این مدت که ما تولید ورق گالوانیزه ی 0.2 میلیمتری را آغاز کرده ایم نه تنها صنایع وابسته به آن را از واردات این محصول به کشور بی نیاز کرده و بازار داخلی را تامین کرده ایم، بلکه 3 ماه پس از راه اندازی خط تولید گالوانیزه صادرات به کشورهای همسایه را آغاز کردیم. آذربایجان، ارمنستان، عراق، سوریه، افغانستان و ترکمنستان از جمله کشورهایی هستند که نیازشان را از ما تامین می کنند.
اولویت اول؛ کیفیت
حجم سفارش های داخلی و خارجی هرگز نباید بهانه ای برای کاهش دقت و کیفیت محصولات تولیدی شود. چنانچه با برنامه ریزی دقیق، به کارگیری پرسنل خبره و تیم حرفه ای می توان انبوه امور را مدیریت کرد تا تحت هر شرایطی به بالاترین سطح کیفیت دست یافت.
کیفیت ورق ها بسته به کیفیت روی و میزان چسبندگی و پوشش آن سنجیده می شود که این استانداردها در طول و پس از پایان پروسه تولید در آزمایشگاه توسط کارشناسان مربوطه سنجیده و کیفیت آنها تایید می شود.
با توجه به کارکرد و مورد استفاده، ورق ها از استحکام، کشش و خمش و قابلیت رنگ پذیری معینی برخوردار هستند که این خصلت ها خود از جمله معیارهاییست که کیفیت ورق ها را تعیین می کند. فولاد دشتستان با بهره مندی از آزمایشگاه های پیشرفته و متخصصین این حوزه همواره تلاش کرده است با رعایت حقوق مشتریان، محصولات را با بالاترین کیفیت، تولید و به بازار عرضه کند.